Kim jest beneficjent rzeczywisty?
Beneficjentem rzeczywistym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne:
- sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę, lub
- w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna.
Co to oznacza? Beneficjentem rzeczywistym jest np. wspólnik spółki, który nie jest inną spółką, który posiada większość udziałów, posiada udziały uprzywilejowane lub jest w organie reprezentacji spółki.
W przypadku spółki, na której nie ciąży obowiązek ujawniania informacji w związku z udziałem w obrocie papierami wartościowymi na rynku regulowanym, beneficjentem rzeczywistym jest:
- osoba fizyczna będąca udziałowcem lub akcjonariuszem spółki, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej, lub
- osoba fizyczna dysponująca więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu, lub
- osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, lub łącznie dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu, lub
- osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad spółką przez posiadanie w stosunku do niej uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351) (jednostka dominująca), lub
- osoba fizyczna zajmująca wyższe stanowisko kierownicze w organach spółki w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w powyższych punktach oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.
Jakie podmioty podlegają obowiązkowi rejestracji beneficjenta rzeczywistego?
Obowiązek wpisu do CRBR (i późniejszej aktualizacji podanych danych) dotyczy tylko i wyłącznie spółek rejestrowanych w KRS:
- spółek z ograniczoną odpowiedzialnością,
- spółek akcyjnych (z wyjątkiem spółek publicznych),
- spółek komandytowo-akcyjnych,
- spółek komandytowych,
- spółek jawnych.
Zgłaszanie beneficjenta rzeczywistego przy rejestracji spółki w KRS oraz zmianach w rejestrze przedsiębiorców
Spółki, które zostały zarejestrowane w KRS po 13 października 2019 r., są zobowiązane do zgłoszenia beneficjenta rzeczywistego w terminie 7 dni od daty ich wpisu do rejestru przedsiębiorców. W przypadku zmiany np. wspólnika lub reprezentanta, która to zmiana powoduje zmianę beneficjenta rzeczywistego, termin 7 dni na zgłoszenie beneficjenta rzeczywistego biegnie również od dokonanej zmiany. W tym wypadku należy jednak uwzględnić charakter wpisu danej zmiany do KRS. Część wpisów jedynie potwierdza (wpis deklaratoryjny), że dana zmiana w spółce zaszła (np. sprzedaż udziałów w spółce z o.o.), zaś część wpisów jest niezbędnym warunkiem (wpis konstytutywny), aby dana zmiana weszła w życie (np. powołanie prokurenta).
Sankcje prawne związane z CRBR
- Kara za podanie fałszywych danych beneficjentów rzeczywistych – za podanie fałszywego beneficjenta rzeczywistego lub niewykazanie wszystkich rzeczywistych beneficjentów spółki wynosi od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności. Niewykluczone, że na podmiot może wtedy również zostać nałożona kara finansowa w wysokości do 1 mln zł, gdyż złożenie fałszywych lub/i niepełnych danych, może być traktowane jako niewywiązanie się z obowiązku wpisu.
- Kara za niezgłoszenie beneficjenta do CRBR w obowiązkowym terminie – za niewywiązanie się z wpisu do rejestru beneficjentów rzeczywistych w wyznaczonym terminie firmie grozi kara pieniężna do 1 mln zł. (Art. 153 Ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu).
Jakub Szajdziński
Specjalizuję się w pomocy prawnej na rzecz przedsiębiorstw z sektora nowych technologii, IT, e-commerce, web&mobile, a także obsłudze spółek prawa handlowego.
