Z dniem 1 stycznia br. w życie weszły przepisy ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, zastępując tym samym w całości dotychczasową ustawę z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638.) oraz część postanowień ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz.U. 2001 nr 63, poz. 639.). Celem, jaki przyświecał wprowadzeniu nowych przepisów, była konieczność uszczelnienia systemu gospodarowania odpadami opakowaniowymi. Do końca 2014 roku Rzeczpospolita Polska uzyskać musi wymagane unijnymi przepisami poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych (zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 94/62/WE z dnia 20 grudnia 1994 roku w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych).
Obowiązkowi zapewnienia określonych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych podlegają przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. nr 173 poz. 1807 z późn. zm.), którzy:
– są wytwórcami produktów w opakowaniach,
– wprowadzają na terytorium kraju importowane lub dokonane w drodze wewnątrzwspólnotowego nabycia (przywóz opakowań na terytorium kraju z terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej) produkty w opakowaniach – z wykluczeniem importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru w celach eksportu lub wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w tym samym roku kalendarzowym,
– pakują produkty wytworzone przez innego przedsiębiorcę i wprowadzają je na rynek krajowy,
– zlecają innemu przedsiębiorcy wytworzenie produktu lub produktu w opakowaniu, jeżeli jego oznaczenie (znak towarowy, nazwa firmy) znajduje się na produkcie,
– prowadzą jednostkę handlu detalicznego o powierzchni handlowej powyżej 500 m2 lub kilka jednostek handlu detalicznego o łącznej powierzchni handlowej powyżej 5000 m2 (bez względu na powierzchnię pojedynczej jednostki) i sprzedają produkty tam pakowane,
– wprowadzają na terytorium kraju importowane lub nabyte w drodze wewnątrzwspólnotowego nabycia towary.
Powyżej wskazane podmioty zobowiązane są przede wszystkim złożyć wniosek o wpis do Rejestru u właściwego Marszałka województwa, uiszczając stosowne opłaty, a także osiągnąć docelowy poziom odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. W przypadku wprowadzania na rynek krajowy produktów w opakowaniach i nieosiągnięcia wymaganych poziomów odzysku i recyklingu dla poszczególnych odpadów opakowaniowych, przedsiębiorca zobowiązany jest do wpłaty odpowiednio obliczonej opłaty produktowej. Ponadto, zgodnie z przepisami nowej ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, przedsiębiorca ma obowiązek prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych. Dodatkowo podkreślić należy, że z dniem 1 stycznia 2016 roku wejdą w życie przepisy dotyczące audytu zewnętrznego. Powyższe zobowiązywać będzie przedsiębiorców do przeprowadzenia rocznego audytu zewnętrznego.
W określonych w ustawie przypadkach, przedsiębiorca zwolniony jest ustawowo z opłaty produktowej. Niezależnie od tego, istnieją możliwości uniknięcia ponoszenia tejże opłaty, które związane są z bezpośrednim lub pośrednim zapewnieniem odpowiedniego poziomu recyklingu przez przedsiębiorcę.
W przypadku nieprzestrzegania ustawowo nałożonych obowiązków, przedsiębiorca podlega karze grzywny w wysokości od 5 000 zł do 500 000 zł.
Konrad Cioczek
Prawnik/Współwłaściciel
ENSIS Kancelarii Doradztwa Prawnego
Cioczek & Szajdziński S.C.